The use of simple tools and straight forward techniques will be rewarded with results equal to many and superior to most! [Prof. JE Foster]
Γιάννης Παναγιωτόπουλος
FACAS, FESVS, FASGBI, FVSS, MD, MS, PhD
Consultant Vascular & General Surgeon
Τηλέφωνο : +30 6909275332
Δραμα: +30 2521306822
Αθήνα : +30 211 4090547
e-mail : yiannispan@yahoo.com
web address : veins-arteries.gr
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΤΙΘΡΟΜΒΩΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ;
Η αντιθρομβωτική θεραπεία μειώνει την πηκτικότητα του αίματος και κατά συνέπεια την πιθανότητα θρόμβωσης.
Υπάρχουν δύο τύποι αντιθρομβωτικής αγωγής:
-
Αντιαιμοπεταλιακή [όπως ασπιρίνη ή αλλο αντιαιμοπεταλιακό φάρμακο] που αφορα κυρίως τις αρτηρίες και
-
Αντιπηκτική που αφορά κυρίως τις φλέβες αλλά είναι ευεργετική και στις αρτηρίες [ηπαρίνη, δικουμαρόλη, γουαρφαρίνη κλπ].
ΣΕ ΤΙ ΑΠΟΣΚΟΠΕΙ Η ΑΝΤΙΘΡΟΜΒΩΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ;
Χρησιμοποιείται σαν προληπτική θεραπεία:
Αντιαιμοπεταλιακή,
-
Εναντίον της αρτηριοσκλήρωσης [για την αποφυγή καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων, διαλείπουσας χωλότητας κλπ] καθώς και
-
Για την αποφυγή στενώσεων σε αρτηριακά μοσχεύματα ώστε να παρατείνει την ζωή και βατότητα τους.
Σε αυτές τις περιπτώσεις χρησιμοποιείται ένα αντιαιμοπεταλιακό φάρμακο, όπως ασπιρίνη [75-300mg ημερησίως], κλοπιδογρέλη [plavix], τικλοπιδίνη κλπ
Η αντιαιμοπεταλιακή θεραπεία ειναι εύκολη και δεν χρειάζεται ειδικές εξετάσεις παρακολούθησης, πέρα απο περιστασιακό έλεγχο του αριθμού των αιμοπεταλίων.
Ο κίνδυνος επιπλοκών είναι ασήμαντος [πέρα απο μερικές εκχυμώσεις] ο δε κίνδυνος σημαντικής αιμορραγιίας είναι πολύ μικρός [1/100-200000].
Αντιπηκτική, για την αποφυγή δημιουργίας θρόμβου ή θρόμβωσης σε διάφορες καταστάσεις. Χρησιμοποιείται σε:
-
Ασθενείς με ιστορικό φλεβικής θρομβωσης.
-
Αρρώστους με μεταλλική καρδιακή βαλβίδα ή βηματοδότες.
-
Ασθενείς με καρδιακά προβλήματα [πχ αρρυθμίες] που ενέχουν κίνδυνο περιφερικής εμβολής.
-
Αρρώστους με υπερπηκτικότητα.
-
Ασθενείς σε ακινησία, μόνιμη ή παροδική σε ειδικές συνθήκες [πχ εγχείρηση ή μεγάλες πτήσεις], στους οπίους ο κίνδυνος φλεβικής θρόμβωσης είναι υψηλος.
ΠΩΣ ΧΟΡΗΓΕΙΤΑΙ Η ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ;
Ενδονοσοκομειακά.
-
Χορηγείται ηπαρίνη είτε ενδοφλέβια με ειδική αντλία είτε με υποδόριες ενέσεις.
-
Μετα λίγες μέρες η θεραπεία συχνά μετατρέπεται σε απο του στόματος αντιπηκτικά [ή διακόπτεται μόλις αρχίσει η κινητοποίηση].
Χρόνια αντιπηκτική αγωγή απο το στόμα.
-
Ολα τα απο του στόματος αντιπηκτικά δρουν με τον ίδιο τρόπο: ελαττώνουν την παραγωγή των παραγόντων πήξης στο συκώτι, με αποτέλεσμα το αίμα να πήζει πιο δύσκολα.
-
Το αποτέλεσμα ελέγχεται με μιαν εξέταση που ονομάζεται χρόνος προθρομβίνης ή INR [συγκρίνει τον χρόνο πήξης του αίματος του ασθενούς με εκείνον του υγιούς ατόμου].
-
Η δόση των αντιπηκτικών ώστε να επιτευχθεί θεραπευτικό αποτέλεσμα ποικίλει απο άνθρωπο σε άνθρωπο, καθώς και απο μέρα σε μέρα. Ετσι είναι σημαντική η συχνή εξέταση ώστε να παρακολουθείται η επίδραση και να ρυθμίζεται η δόση.
-
Η διάρκεια θεραπείας επίσης ποικίλει. Αν δόθηκε για φλεβική θρόμβωση, συνήθως σταματά σε 6-12 μήνες. Για πολλές απο τις άλλες ενδείξεις, πιθανόν να χρειάζεται θεραπεία εφ' όρου ζωής.
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ;
Καθώς ο χρόνος πήξης αυξάνεται, αυξάνεται και ο χρόνος για να σταματήσει η αιμορραγία μετα απο κάποιο τραύμα. Υπάρχουν επίσης συχνα εκχυμώσεις ή μωλωπες. Ο κίνδυνος όμως σοβαρής αιμορραγίας είναι σχετικά μικρός.
Ο χρόνος προθρομβίνης επηρεάζεται επίσης απο διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων φαρμάκων και τροφών.
-
Οινόπνευμα. Μειώνει την ικανότητα του ήπατος να μεταβολίσει τα απο του στόματος αντιπηκτικά. Το οινόπνευμα επομένως πρέπει να μειωθεί σε ένα ποτήρι κρασί ή μια μικρή μπυρα την ημέρα.
-
Αντιβιοτικά.
-
Ασπιρίνη. Πρέπει να αποφύγεται η χρήση της. Εν τούτοις,μερικές φορές χρησιμοποιείται ασπιρίνη μαζί με υποθεραπευτική δόδη αντιπηκτικών.
-
Η παρακεταμόλη δεν επηρεάζει το αποτέλεσμα και μποί ρενία χρησιμοποιείται.
-
Τα αντιλιπιδικά φάρμακα αυξάνουν το αποτέλεσμα των αντιπηκτικών, οπότε η δόση των τελευταίων πρέπει να μειωθεί και να ρυθμιστεί.
-
Τα μπρόκολα αυξανουν την δράση των αντιπηκτικών, όπως και πολλά λαχανικά.
ΤΙ ΘΑ ΣΥΜΒΕΙ ΑΝ ΔΕΝ ΧΟΡΗΓΗΘΕΙ ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ;
-
Σε φλεβική θρόμβωση αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος περαιτέρω θρόμβωσης ή και πνευμονικής εμβολής.
-
Σε καρδικές παθήσεις, ο κίνδυνος περιφερικής εμβολής και πρόκήσης ισχαιμίας ή εγκεφαλικού είναι πολ΄υ μεγάλος.
-
Αυξάνεται επίσης ο κίνδυνος θρόμβωσης αρτηριακών μοσχευμάτων.
ΠΩΣ ΡΥΘΜΙΖΕΤΑΙ Η ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΕΝΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ;
-
Αν το INR είναι μεταξύ 2 και 3, αρκεί το σταμάτημα 2-3 ημερών πριν την ημέρα της εγχείρησης.
-
Αν είναι πάνω απο 3, χρειάζονται περισσότερες μέρες [συνήθως 5].
-
Το INR μετράται πριν την εγχείρηση. Αν είναι πάνω απο 1,8, μπορεί να χρειαστεί χορήγηση βιταμίνης Κ [1mg] ή ακόμη και να αναβληθεί ή να καθυστερήσει η επέμβαση.
-
Μετά την εγχείρηση χορηγείται ενδοφλέβια ηπαρίνη ενώ παραλληλα αρχίζει η λήψη των απο του στόματος αντιπηκτικών. Οταν το INR φτάσει στο επιθυμητ'ο είπεδο, διακόπτεται η χορήγηση ηπαρίνης.